شگفتیهای فرش ایرانی به زبان موسیقی
در دو قرن اخیر هیچ انسان فرهیخته ای در سراسر جهان نیست که این باور را نداشته باشد که فرش یکی از اصیل ترین نشانه های شناخت هنر و فرهنگ ایرانی در میان مردمان کشورهای دیگر به ویژه طبقه فرهنگی آنان بوده است. ایران با فرش به عرصه فرهنگ و هنر جهان قدم گذاشت و فرش همواره به عنوان یک پدیده و کالای هنری مانند یک تابلوی نفیس معرفی و شناخته می شده و متاسفانه امروز خود ما شأن آن را در حد یک وسیله مصرفی، در حد جاروبرقی و یخچال و لباس که بعد از مدتی باید به دور انداخت پائین آوردیم. نه تنها در داخل بلکه هیچ ملتی را نمی توان یافت که برای تحریف هنر ملی خودش که پایه های اقتصادی و فرهنگی صدها ساله دارد چنین ناآگاهانه اقدام نماید. از سوی دیگر موسیقی گذشته ما با توجه به اینکه روش های نوشتاری مشخصی برای موسیقی وجود نداشته یا ما از آن اطلاع کافی نداریم مکتوم مانده است. ما نمی دانیم نغمه هایی که در گوشه های دستگاه های موسیقی ما مترنم است آیا همان نغماتی است که صدها سال قبل نیز وجود داشته و زیر بنای بخشی از هویت ملی و فرهنگی ما را تشکیل می دهد. در موزه فرش آثاری وجود دارد که به سده های دور گذشته باز می گردد و چنانچه از این راه پیوند بیابیم که به نوعی ما را به سوی این نغمه ها رهنمون شود می توان به بخشی از این هویت گذشته دست یافت. البته نگرش و دستیابی به یک دیدگاه و دستاوردهای ملموس و قابل استناد در این زمینه نیاز به پژوهشی گسترده دارد. پس می توان یک دیدگاه کلی و تطبیقی به این مقوله داشت تا شاید نشانه هایی به دست بیاید و انگیزه ای باشد برای اهل هنر و پژوهندگان که در این زمینه به صورت عمیق تر و گسترده تری کار کنند. در موسیقی همانند هنر فرش خلاقیت های هنرمند در دو مسیر شکل می گیرد. در واقع خط افقی ملودی و خط عمودی ترکیب اصوات مختلف را شکل می دهد و جذبه های خلاقه در هر دو وجه را به مخاطب منتقل می سازد. در فرش نیز چنین است یعنی ما یک تار داریم و یک پود و بر روی آن با نخ های دیگری دانه دانه اشکالی را ایجاد می کنیم و با رنگ های متفاوت که می تواند نمادی از سازبندی در موسیقی شناخته شود، خلاقیت هنری در این اثر تکمیل می شود.     در موسیقی نیز دقیقا چنین است. با یک نگاه مقایسه ای ما یک تار داریم که خط افقی موسیقی ماست که به آن ملودی یا نغمه می گوئیم. از سوی دیگر خط دیگری نیز به صورت عمودی قابل رویت است که در تداوم خط افقی در مسیر عمودی نیز یک نت دیگر نشانده شده است. اگر مسیر یک پود را که عمودی حرکت می کند در یک فرش پیگیری کنیم از بالای نخ های مختلفی با رنگ های متفاوت بر روی آن گره خورده است که همگی با هم در یک مجموعه معنا پیدا می کن و اشکال مختلف را می سازد و مابقی را شکل می دهد. برای رسیدن به یک دیدگاه تطبیقی در موسیقی و فرش باید اساسا از بافت شروع کنیم بافت یا texture واژه ای است که در هر دو مقوله هنری مطرح است.     بافت در فرش تقریبا قابل درک و تصور برای عموم است. لیکن در یک قطعه موسیقی که می شنویم نت هایی در خط افقی داریم که در کنار هم یک نغمه را تشکیل می دهدو این صدا در استمرار خود ملودی قرار گرفته است در اینجا رنگ ها اهمیت ویژه ای دارند. رنگ ها در موسیقی در بهره گیری از سازهای مختلف تعریف می شوند. رنگ ها تاثیر یک تصویر را در ذهن متمایز می کنند و در موسیقی ارائه یک نغمه با یک ساز طبعا تاثیر متفاوتی با اجرای آن نغمه به وسیله یک ارکستر بزرگ را کاملا احساس کرد و شنید. یک موتیف(مثل یک گل در فرش، یا نغمه کوتاه در موسیقی) در بخش های مختلف با رنگ های مختلف تصویر شده است که رنگ ها می تواند به اجرای آن موتیف با یک ساز و یا سازهای مختلف و در حالتی که رنگ های مختلف در آن موتیف است که به صورت همنوازی اجرا شده تعبیر شود. یک فرش در واقع یک پارتیتوراست که خطوط افقی و خط عمودی یک اثر هنری را در دل خود جای داده است. در سوی دیگر فرش از جهت ذات و تعلق نغمگی بر اساس آن طرح و انگاره هایی که بر روی آن نقش شده است به موقعیت و منطقه جغرافیایی با ویژگی های خاص محیطی و اجتماعی آن مرتبط است. به همین ترتیب در موسیقی آذری، موسیقی کردی، موسیقی خراسان، موسیقی سیستان و بلوچستان همان طرح های خاص موسیقایی منطقه مربوطه اش را منعکس می کند. بر جبین یک فرش که در منطقه جغرافیایی خاصی از کشور بافته شده است انگاره های ویژه آن منطقه به نشانه فرهنگ قومی و سرگذشت و روزگار پیشین آنان نقش بسته است. نغمه هایی که قالیبافان این مناطق در هنگام بافت می خوانند و طی سالیان بسیار تکرار می کنند. این آوازها در طرح ها و رنگ ها و حتی نوع گره ای که انتخاب می کنند موثر بوده و منش های فرهنگی و اجتماعی آنان را منعکس ساخته است. اگر با گوش جان به این نغمه ها گوش کنید مسلما بر روی این خلاقیت های عظیم هنری رقصان و دست افشان خواهید شد و نغمه هایی نهفته در میان آن را با همه زیبایی خواهید شنید

¤ نویسنده: الهام لطفی

پیام های دیگران

یک بنای عضیم چینی که ساخت آن حدود ???? سال، یعنی از قرن دوم قبل از میلاد تا قرن هفدم (میلادی) ادامه پیدا کرد و به منظور مقابله با هجوم اقوام مهاجر عشایر، همچون مغول‌ها، ترک‌ها و هون‌ها ساخته شده بود. شروع ساخت این دژ بزرگ به اولین امپراطوِر چین، یعنی کین شین هوانگ در بین سالهای ??? قبل از میلاد تا ??? قبل از میلاد بر می‌گردد و پایان آن در زمان حکومت سلسله مینگ انجام پذیرفت.
این بنا با ???? کیلومتر طول، از لحاظ جرم و حجم بزرگترین ساختمان جهان می‌باشد.
این دیوار برای حمایت مردم چین و دفاع از کشور چین ساخته شده در دور تا دور چین. و همچنین بنایی است که از آسمان و خارج از زمین قابل روئیت است. بسیاری از مردم چین زندگیشان را در این راه از دست داده اند. این بنا اتنخاب شده است برای اینکه نماد: پشتکار و ماندگاری است

?- شهر تاریخی پترا

مجسمه مشهوری که در برزیل در شهر Rio de Janeiro قرار دارد در حقیقت مجسمه مسیح منجی است. این مجسمه در نوک کوه Corcovado قرار داشته و طول آن ?? متر است. مجسمه مذکور حالت ایستاده عیسی مسیح را در حالیکه دستان خود را کاملاً باز کرده است نشان می دهد که این حالت نشان دهنده پذیرش همه انسانها در آغوشش است. مجسمه عیسی مسیح نشانه برزیل است که امروزه شهرتی جهانی پیدا کرده است.
دست چپ این مجسمه به سمت شمال شهر Rio de Janeiro و دست راست آن به سمت جنوب شهر اشاره می کند. مناظر بسیار جذابی را می توان از آنجا مشاهده کرد که نفس را در سینه تماشاچی حبس می کند. این مناظر شامل شهر Rio، خلیج، کوه Sugarloaf و ساحل رودخانه های Copacabana و Ipanema می شود. علاقمندان به فوتبال نیز می توانند منظره ای از استادیوم Maracana را مشاهده نمایند.
این مجسمه توسط یک برزیلی به نام هی تور داسیلوا طراحی شده و توسط یک مجسمه ساز فرانسوی به نام پائول لاندوس کی ساخته شده است. ساخت این مجسمه 5 سال به طول انجامیده است و در سال 1931 به بهره برداری رسیده است. این مجسمه برگزیده شده است چون نماد: خوش آمدگویی و آزادیست.

در قرن 15 ، پادشاه اینکان (پاچوکو) یک شهر در میان ابرها ساخت، که بر قله کوه بود و نام ماچو پیچو گرفت (نام قدیمی کوه). این بنا بر روی فلات آمریکای جنوبی نیمی از آن را در بر می گرفت. و بر روی جنگلهای آمازون قرار داشت. در ارتفاع 7710 فوت یعنی معادل 2350 متر از سطح دریا قرار داشت. این بنا به دلیل شیوع بیماری آبله نیمه کاره رها شده است (احتمالا) و به دلیل شکست اینکن از اسپانیا این شهر به شهر گمشده در 3 قرن متوالی تبدیل گشت. این شهر در سال 1911 توسط هیرام بینگام دوباره کشف شد. این بنا برگزیده شده است بخاطر اینکه نماد: اجتماع و فداکاری است.

هرم چیچن ایتزا در مکزیک قرار دارد و از سازه های تمدن مایا در سالهای 900 تا 1200 بوده است.این هرم بزرگترین هرم از مجموعه هرم های کوکولکن می باشد.و مقبره خدایان نیز بوده است!
مشهورترین مقبره در شهر مایان این مقبره است. که محلی برای سیاست و همچنین اقتصاد بوده است. این بنا از نظر طراحی و پیچیدگی بسیار متحیر کننده است. این بنا با ارزشترین بنا و همچنین آخرین مقبره برای مایان بوده است. این بنا برگزیده شده است چون نماد : پرستش و دانش است.

این بنا در روم بخاطر پیروزی و جشن شادی آن ساخته شد. طراحی امروز بسیاری از بناها از آن الهام گرفته است. حتی با گذشت بیش از 2000 سال همچنان می تواند با بناهای مدرن مقابله کند. به کمک نوشته ها و فیلمهایی که امروز وجود دارد ما می توانیم ببینیم که در این بنا چه بازیها و مراسمی اجرا می شده است.
تئاتر کلستوم در حوالی مرکز شهر رم قرار گرفته است.که کاربری استادیوم برای مبارزه ی گلادیاتورها برای آن مناسب تر است!! در نبرد گلادیاتورها پنجاه هزار نفر می توانستند این نبردهای عظیم را مشاهده کنند. البته برای دیگر مسابفات عمومی نیز از آمفی تئاتر کولوسیم استفاده می شده است.
این بنا برگزیده شده است بخاطر این که نماد: شادی و تفریح است.

تاج محل آرامگاه ارجمند بانو ملقب به ممتاز محل، همسر محبوب پنجمین پادشاه گورکانی موسوم به شاه جهان است. ممتاز محل در 1040 ه.ق. درگذشت و آرامگاه او میان سالهای 1049 تا 1065 هجری قمری برپا شد.
امپراتور جایگاهی را در کنار رود جمنا برگزید. وی قصد داشت برای خود نیز آرامگاهی در کران دیگر رود و برابر آن بسازد و این دو بنا را با پلی به یکدیگر متصل سازد به نشانه آنکه پیوند او و همسرش از جریان زمان هم در می گذرد. قرار بود که بر خلاف نمای تاج محل که از مرمر سفید بود، آرامگاه شاه از مرمر سیاه باشد. اما سرنوشت بر این شد که آرامگاه دوم هرگز برپا نشود و امپراتور در کنار همسرش آرام گیرد.. گفته می شود که این امپراتور در نهایت به بند کشیده شده و از اتاقی که دارای یک پنجره بوده است این بنا را تا پایان عمر خویش مشاهده کرده است.
هنگامی که ممتاز محل درگذشت، امپراتور داغدیده طراحان ، مهندسان و استادکاران را از هند ، ایران و آسیای مرکزی گرد آورد تا آرامگاهی را بسازند که آخرین دستاورد معماری مغولان اعظم گردید. در آرامگاه تاج محل جملگی سنت های معماری آسیای مرکزی، ایران و هند به طور هماهنگ و موزون تلفیق یافته و بیشترین تأکید بر تناسبات هندسی عمارت شده است. این اثر دارای پیشینه های چندی از آرامگاه همایون بوده است. وی که دومین امپراتور گورکانی هند بود به ایران تبعید شد. او در بازگشت به هند، گروهی از هنرمندان ایرانی را با خود به همراه برد. بنا بر این شگفت انگیز نیست که تاج محل از الگوهای ایرانی و میراث معماری هندو بهره گرفته باشد.
این بنا برگزیده شده است بخاطر نماد: عشق و اشتیاق و علاقه است.

¤ نویسنده: الهام لطفی

پیام های دیگران

پرش به: ناوبری, جستجو

نگاره‌ای خیالی از آرامگاه هالیکارناسوس

آرامگاه قالیکارپناسوس یکی از عجایب هفتگانه جهان می باشد.

این آرامگاه میان سال‌های ??? تا ??? پیش از میلاد برای پادشاه ایرانی آن محل که ماسول (به یونانی: ????????) نام داشت ساخته شد. محل ساخت آن هالیکارناسوس (بودروم امروزی در ترکیه) است. آرامگاه آرتمیس دوم کاریا که خواهر و همسر ماسول بود نیز در همین ساختمان است

¤ نویسنده: الهام لطفی

پیام های دیگران

تندیس زئوس خدای یونان در المپیا یکی از عظیم‌ترین تندیس‌های جهان و از عجایب هفت‌گانه? دنیای قدیم بوده است. در دوران باستان المپیا مرکز مذهبی در جنوب غربی یونان بوده است. یونانیان باستان زئوس پادشاه خدایان را می‌پرستیدند  و در زمان‌های مشخص به افتخار او جشن‌هایی برپا می‌کردند. در این جشن‌ها مسابقات ورزشی هم انجام می‌شد. تا آن‌جا که در تاریخ ثبت شده، نخستین بازی‌های المپیک در سال ??? پیش از میلاد برگزار شده‌است و تا سال ??? پس از میلاد یا تا سال ??? پس از میلاد همچنان بازی‌ها برگزار می‌شد. برای مردمان دنیای قدیم این بازی‌ها خیلی مهم بودند؛ چندان‌که در زمان برگزاری مسابقات جنگ‌ها متوقف می‌شد تا شرکت کنندگان و تماشاگران بتوانند به آسانی خود را به محل مسابقات برسانند.

پیکره? زئوس
فیدیاس آتنی، در حدود سال ??? پیش از میلاد، این تندیس ?? متری را ساخته و زینت معبد زئوس در المپیا کرد. این تندیس که یکی از عجایب هفتگانه? دنیای قدیم شناخته می‌شد، بعدها دزدیده شد. تصویر فوق نقاشی قرن ?? از این تندیس است.

 معبد زئوس

???? سال قبل، شهروندان المپیا تصمیم گرفتند معبدی برای زئوس بسازند. ساختمان با شکوه این معبد بین سال‌های ??? تا ??? پیش از میلاد به دست یک معمار محلی بنا شد. این معبد شش‌گوش با سنگهای آهکی بزرگی که ستون‌های تو پُر و بزرگی آن‌ها را احاطه کرده بودند، ساخته شده بود و نمای آن توسط گچ تزیین شده بود. تا چند سال پس از پایان کار ساختمان معبد، تندیس مناسبی از زئوس در آن نبود. به همین دلیل تندیس‌سازی ماهر از آتن را برای ساختن تندیس زئوس انتخاب کردند.

 

محل آتن در نقشه یونان.

ساختمان تندیس

تندیس‌ساز فیدیاس بود که قبلآ نیز تندیس‌هایی با شکوه از الهه آتنا ساخته بود. فیدیاس و کارگرانش در ابتدا داربستی چوبی را به عنوان اسکلت تندیس برپا کردند. سپس اسکلت چوبی را با صفحاتی از عاج به عنوان پوست آن پوشانیدند و صفحاتی از طلا را برای لباس‌های آن به کار بردند. در پایان کار همه جای تندیس پوشیده شده بود و آن قالب تو خالی به تندیسی تو پُر شبیه شده بود.

 جلوس بر تخت

سکه? الیس که یر رویش زئوس بر تخت نشسته حک شده است

تندیس چنان بود که گویا زئوس بر تختی قیمتی نشسته است. بالاترین نقطه تندیس ?? متر ارتفاع داشت که تقریباً نزدیک به سقف معبد بود. بینندگان چنان می‌پنداشتند که اگر زئوس بلند شود، سقف را از جای خود تکان خواهد داد. بر روی دیوارها سکوهایی ساخته شده بود تا مردم بتوانند بالا بروند و صورت تندیس را ببینند. فیدیاس در سال ??? پیش از میلاد کار بر روی تندیس را آغاز کرد و در سال ??? پیش از میلاد کار تندیس کامل شد و به مدّت ??? سال به عنوان یکی از شگفت‌آورترین بناهای جهان شناخته شد. تاریخ ساخت تندیس بعد از کشف باقیمانده‌های آن در المپیای یونان در دهه? ???? تایید شد.

 انتقال تندیس

در قرن اول پس از میلاد، یکی از امپراطوران رومی با نام کالیگولا تصمیم گرفت تندیس زئوس را به روم ببرد. گروهی از کارگران رومی برای این کار مأمور شدند؛ امّا با واژگون شدن داربست‌های ساخته شده توسط کارگران تلاش‌های او نقش بر آب شد.

قرن‌ها پس از آن، با گسترش دین مسیح هنگامی‌که تئودوسیوس دوم در سال ??? پس از میلاد پایان بازی‌های المپیک را اعلام کرد، دستور داد که همه? ساختمان‌های آن‌جا از جمله ورزشگاه و معبد زئوس را به آتش کشند. در سال ??? میلادی، زلزله‌هایی تمام سرزمین المپیا را لرزاند و آنچه از این بناها باقیمانده بود، نابود ساخت. امروزه حتی یک ستون ایستاده هم در آن‌جا موجود نیست و از معبد باشکوه زئوس، تنها خرابه‌هایی برجاست.

¤ نویسنده: الهام لطفی

پیام های دیگران

هرم بزرگ جیزه (اسامی دیگر: هرم خوفو، هرم خئوپس) در مصر تنها بازمانده عجایب هفتگانه جهان به شمار می‌آید. پندار بر اینست که این هرم آرامگاه فرعون خوفو از دودمان چهارم بوده‌است. از اینرو به این هرم، هرم خوفو هم گفته می‌شود. این هرم در شهر قاهره مصر واقع شده‌است و قدمت آن به ???? ق.م. می‌رسد. ساخت آن توسط ??????? نفر کارگر در مدت ?? سال به اتمام رسیده‌است.

این هرم که همراه با دو هرم کوچک‌تر در خارج از قاهره - در مصر- قرار دارند، به دستور خوفو یا خئوپس، فرعون سلسله چهارم، ساخته شد. مصریان باستان به زندگی پس از مرگ اعتقاد فراوانی داشتند و این هرم در واقع مکان مقبره و محل زندگی فرعون پس از مرگ او به شمار می‌آمده‌است. از آنجایی که گنجینه فرعون نیز همراه با او در این هرم قرار داده میشد، راه ورود به مقبره بسیار پیچیده و تودرتو است و تعداد زیادی از سازندگان و مهندسین آن نیز در راهروهای آن ناپدید شدند. هرم در اصل ??? متر ارتفاع داشته‌است که در حال حاضر در اثر فرسایش، به حدود ??? متر رسیده‌است. هر ضلع قاعده هرم ??? متر طول دارد و در ساخت آن از حدود ????????? بلوک به وزن متوسط ??? تن استفاده شده‌است. تاریخ اتمام این بنای عظیم حدود ???? قبل از میلاد تخمین زده شده‌است. هرم جیزه تنها بازمانده عجایب هفت گانه‌است.

¤ نویسنده: الهام لطفی

پیام های دیگران